معرفی ایستگاه:

     ایستگاه تحقیقات پسته فیض آباد به مساحت یک‌صد هکتار و یک حلقه چاه عمیق با دبی 30 لیتر در ثانیه، در سال 1377 و در یکی از حاصل‌خیزترین اراضی شهرستان مه ولات تأسیس و به طول 4000 متر به طور کامل محصور شده است. این ایستگاه در اقلیم گرم و خشک قرار گرفته است و تقریباً تمامی اراضی این ایستگاه قابلیت کشت دارد که در 18 سال گذشته به تولید انواع محصولات زراعی و باغی اختصاص یافته است. ساختمان اداری و سرایداری این ایستگاه 450 متر مربع و انبار 290 و هانگارد با 230 متر مربع زیر بنا دارد. هم‌چنین، یک استخر ذخیره آب با ظرفیت 1200 متر مکعب احداث شده است که در مواقع ضروری به آبیاری مزارع و باغ‌های ایستگاه کمک می‌کند. مسیر انتقال آب به تمام اراضی ایستگاه به طول 4500 متر لوله‌گذاری شده است.

خصوصیات آب و خاک

     اراضی ایستگاه با یک حلقه چاه عمیق با دبی فعلی 27 لیتر در ثانیه آبیاری می شود. شوری آب در سال تأسیس ایستگاه (1377)، حدود 8/3 دسی زیمنس بر متر و اسیدیته 9/7 بوده و در سال 1392، شوری آب ایستگاه به 5/11 دسی زیمنس و در سال 1397، این عدد به 5/12 دسی زیمنس بر متر رسیده است. عمق چاه عمیق در سال 1377، حدود 90 متر و در سال 1385 و پس از جابجایی، به حدود 160 متر رسیده است.با توجه به نصب کنتورهای هوشمند و مدیریت برداشت آب از سفره‌های زیرزمینی، در حال حاضر مدت زمان برداشت به حدود 6 ماه در سال کاهش یافته است.

     مطالعه کامل خاک‌شناسی ایستگاه در سال 1379 و در قالب یک پروژه تحقیقاتی انجام شد. نتایج نشان داد که اراضی ایستگاه در دامنه‌های جنوبی کوه‌های علی شیر و زر و متشکل از رسوبات آبرفتی دوران چهارم زمین‌شناسی و هم‌جوار کفه‌های نمکی و پلایاهای شور موجود در غرب فیض آباد است. متوسط بافت خاک نزدیک به لومی – رسی و مهم‌ترین محدودیت آن قلیائیت می‌باشد. عامل اصلی بالابودن SAR در خاک‌های ایستگاه را باید در بالابودن آن در آب آبیاری دانست که در سال 1392، بیش از 5/15 بوده است. به طور کلی، خاک‌های این ایستگاه آهکی می‌باشد که به‌صورت آهک غیر‌مرئی در نیم‌رخ خاک وجود دارد.

زمینه‌های تحقیقاتی ایستگاه

     از ابتدای تأسیس ایستگاه به دلیل شرایط مناسب، علاوه بر اجرای طرح‌ها و پروژه‌های تحقیقاتی مربوط به پسته، انواع پروژه‌های تحقیقاتی مربوط به نباتات علوفه‌ای به ویژه سورگوم، غلات شامل گندم و جو، پنبه و جالیز، توسط محققین و کارشناسان مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی اجرا شده است. به علاوه، پروژه‌های شوری مربوط به جو، پنبه و گیاهان شور زیست (شورورزی)، منابع طبیعی و هم‌چنین، پرورش شتر نیز در این ایستگاه انجام می‌شود.

احداث کلکسیون ارقام پسته

     پس از اجرای طرح ملی شناسایی ارقام و ژنوتیپ‌های پسته در استان خراسان و آشنایی مناسب با خصوصیات و ویژگی‌های پسته کاری در این استان پهناور که سابقه و قدمت زیادی در کشت پسته دارد، معلوم شد که بزرگترین مشکل در پایین‌بودن عملکرد و کیفیت پسته در این استان، کاشت ارقام ناسازگار در بسیاری از مناطق بوده است. بنابراین، لزوم تأسیس مجموعه‌ای از ارقام و ژنوتیپ‌های پسته که امکان مطالعه بیشتر و تکمیلی در مورد صفات آن‌ها را فراهم آورد، مورد توجه قرار گرفت.

     برنامه جمع‌آوری و انتقال ارقام از طریق پیوندک به ایستگاه و تشکیل کلکسیون ارقام پسته به مساحت 5 هکتار از سال 1379 شروع گردید و تا سال 1382 ادامه داشت که در این مدت 17 رقم و حدود 10 ژنوتیپ به این کلکسیون اضافه شد که می توان به ارقام بادامی سفید فیض آباد، پسته قرمز، برگ سیاه، پسته گرمه، دانشمندی، اکبری، کله قوچی، فندقی، اوحدی، ممتاز، شاه پسند، خنجری، فندقی 48، عَلَم، بادامی زرند، عباسعلی و احمد آقایی اشاره کرد.

نشانی: خراسان رضوی - شهرستان مه ولات - فیض آباد – اراضی خالصه - ایستگاه تحقیقات پسته

صندوق پستی : 95316114  -  تلفکس: 56724441

پژوهشگران ایستگاه